Pagina's

dinsdag 3 juni 2014

Na 60 jaar huwelijk toch nog gescheiden

Verontwaardiging alom dat in een verzorgingshuis in Wageningen oudere echtparen worden gescheiden vanwege een verschillende zorgindicatie. Zijn we dan in 30 jaar nog niets opgeschoten? Hoe ziet het er over 30 jaar uit als ik zelf aan de beurt ben?

De zorgkosten rijzen de pan uit dus moet er bezuinigd worden. Daarom beginnen wij bij de zwaksten in onze samenleving de ouderen en chronisch zieken, die zijn namelijk nauwelijks in staat om te protesteren. Dus worden indicaties voor intensieve en daarmee dure zorg verlaagd, want daar valt wat te halen. Niet alleen de pers staat bol van de schrijnende verhalen, maar ook in mijn vrienden- en kennissenkring zijn de voorbeelden legio. Iedereen komt op zeker moment in de levensfase dat je ouders extra zorg nodig hebben. Gelukkig liep het in Wageningen met een sisser af, maar er is iets goed mis in onze ouderenzorg.

Aanleunwoning
Maar gaat het er nu zoveel anders aan toe dan vroeger? In mijn beleving niet. Mijn grootouders verhuisden in de jaren ’70 van hun boerderij naar een aanleunwoning bij een bejaardentehuis (zo heette dat toen nog). Ze hebben daar zeker 15 jaar met veel plezier gewoond, tot mijn grootvader midden in de nacht opstond om de koeien te gaan melken. Op zeker moment kon mijn grootmoeder hem fysiek niet langer tegenhouden, dus verhuisden ze naar het naastgelegen bejaardentehuis. Nu kon mijn grootvader de straat niet meer op, dat was een stuk veiliger.

Oma en opa Verburg
Een jaar ging dat goed en toen was ook daar geen houden meer aan en was de enige mogelijkheid gespecialiseerde zorg op een gesloten afdeling. Maar de dichtstbijzijnde zorg was 10 km verderop. Dus werden mijn grootouders voor het eerst in hun huwelijk van elkaar gescheiden. Altijd samen geweest op de boerderij en nu apart. Maar het was niet anders. Mijn grootvader heeft er geen weet van gehad en mijn grootmoeder was er op voorbereid en kreeg eindelijk wat rust. Zij reisde iedere dag met de taxi op en neer naar haar man. Niet lang nadat we hun 60-jarige huwelijksdag vierden overleed mijn grootvader.

Afbouw van de verzorgingsstaat
Onze overheid is al jaren bezig de verzorgingsstaat af te bouwen omdat het niet langer betaalbaar is. Maar naast de betaalbaarheid is er nog een ander kant aan het verhaal. Zelf heb ik mij altijd voorgenomen om nooit in een bejaardentehuis te gaan wonen. Ik wil gewoon zo lang mogelijk thuis wonen. En wie ik het ook vraag van iedereen krijg ik hetzelfde antwoord. Niemand wil weggestopt worden in een tehuis. Dus de manier waarop wij met ouderen omgaan is niet de manier hoe wij dat zelf zouden willen. Waarom blijven we dat dan nog altijd zo doen?

Terecht dat de verzorgingsstaat wordt afgebouwd. Wij zijn, op een enkeling na, allemaal goed opgeleid, zelfstandig en in staat om voor onszelf te zorgen en nooit eerder was een generatie zo gezond als nu. Ook zijn we niet onbemiddeld, veel mensen hebben naast hun AOW ook een pensioen en daarmee de vrijheid en de ruimte om naar eigen inzicht hun leven in te richten, ook in de laatste fase. Het gros van de ouderen kan en wil best langer voor zichzelf zorgen, zolang ze maar zelf kunnen bepalen waar en hoe ze kunnen wonen.

Tweedeling blijft bestaan
Toen mijn grootouders van de aanleunwoning naar het bejaardentehuis verhuisden moesten ze per maand een klap geld betalen. Want wie geld heeft moest de kosten zelf dragen. Mijn grootouders zijn hun hele leven zuinig geweest en hadden hun boerderij verkocht, dus dat bedrag moesten ze gewoon opsouperen. Voor mensen zonder geld was er ook gewoon plaats, dat werd door de gemeenschap betaald. Is dat eerlijk? Het is maar hoe je het bekijkt en heeft alles met solidariteit van onze verzorgingsstaat te maken.

Een tweedeling in de samenleving van mensen die alles zelf (kunnen) betalen en wie niet, zullen we altijd houden. Er zijn nu eenmaal mensen met veel geld, mensen zonder geld en de middenklasse daar tussenin. Door de crisis is pijnlijk duidelijk geworden dat we op te grote voet hebben geleefd. Nu de verzorgingsstaat in rap tempo wordt afgebouwd realiseren wij ons dat des te meer. Nu de weg naar het verzorgingshuis wordt afgesloten en als we straks niet meer zelfstandig kunnen wonen dan wellicht bij een van onze kinderen, maar dan wel zodanig dat zij niet opgezadeld worden met een mantelzorgboete.

Denken in mogelijkheden
Feit is dat we een herinrichting moeten maken van onze samenleving om de toekomst aan te kunnen maar wel passend bij ieders wensen en mogelijkheden. En daar wringt de schoen. Onze samenleving is zo complex en onoverzichtelijk geworden dat we alleen nog de onmogelijkheden zien. De onzekerheid sluit ons af voor een positieve houding waardoor we niet meer in mogelijkheden en uitdagingen kunnen denken.

De jongere generatie wordt nu al geconfronteerd met zelfredzaamheid omdat de overheid het niet meer voor je doet. De term participatiesamenleving heeft de laatste maanden een negatieve bijsmaak gekregen, maar dat is onterecht, mensen zijn veel (veer)krachtiger dan ze denken. Daar past een nieuwe financiële structuur bij die mensen de mogelijkheid geeft om eigen keuzes te maken. We gaan toe naar een samenleving met minder gemeenschapsgeld en meer individueel geld. De mogelijkheden zijn er, het geld ook, nu moet de politiek lef tonen en doorpakken. Geen mantelzorgboete maar een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen, zodat ik over 30 jaar zelf kan beslissen hoe en waar ik wil leven.



4 opmerkingen:

Clarien zei

Goed stukje. Ik herken veel. Mijn moeder maakt zich ook zorgen, dat haar spaarcentjes straks opgaan als zo misschien naar een verpleeghuis moet. Maar ik denk ook, het is toch logisch dat je voor zorg moet betalen? Daar is dat spaargeld toch ook voor? Maar dan wel voor iedereen gelijk. En vanuit een basisinkomen zou dat beter te regelen zijn. Zelfde geldt voor studenten. Die moeten hun studie ook zelf financieren. Niks mis mee. Maar wel de gelegenheid krijgen om hun schuld af te lossen. Dus wel realistische kansen op een baan.

Caroline zei

ja, basisloon = goed idee. Spaargeld heb ik niet, en met mij velen die afgekeurd zijn, parttime betaald werken (pensioenopbouw nihil), heel veel vrijwilligerswerk doen en mantelzorg leveren aan mensen zonder geld of p.g.b. Liefst een maatschappij zonder geld, maar basisloon lijkt me een goede tussenstap.

Jolanda Verburg zei

Helemaal eens Clarien,

Dank voor je compliment.

Ik hoor van veel mensen voorbeelden hoe krom ons systeem is. Zoals een verzorgingshuis is vaak duur maar waar betaal je nu eigenlijk voor? Iedereen moet wonen en daar voor betalen. Maar nu worden woonkosten en zorg vaak op een hoop gegooid en de een betaald alles zelf en de ander krijgt vergoed uit algemene middelen. Het is onzichtbaar wat nu voor zorg betaald wordt. Dat klopt ook niet.

Mensen zijn best bereid bij te dragen, maar dan wel eerlijk.

Groet, Jolanda

Jolanda Verburg zei

Leuk dat je dat zegt Caroline.

Elders op mijn blog had ik daar ook al een opmerking over.

Basisinkomen is eigenlijk alleen een eerste stap om te komen tot het punt waarop de basisbehoeften voor alle burgers uit algemene middelen betaald moet kunnen worden. Basisinkomen in natura voor bijvoorbeeld onderwijs, OV, zorg, basispakket voeding, basisvoorziening wonen en ga zo maar door.

Het is voor iedereen gelijk en wie meer wil betaalt daar zelf voor.

We gaan het beleven!

Groet, Jolanda