Pagina's

vrijdag 1 april 2011

Crisis op de arbeidsmarkt

De eerste signalen van een komende krapte op de arbeidsmarkt beginnen langzaam zichtbaar te worden. Kunnen we daarmee concluderen dat de crisis voorbij is? Of dient daarmee een nieuwe crisis zich aan?

We weten al jaren dat de babyboomgeneratie, geboren net na de oorlog, vanaf dit jaar massaal uit het arbeidsproces zal vertrekken. Daar hebben wij ons al jaren op voorbereid, toch? Diverse prognoses geven aan dat tussen nu en 5 jaar het tekort zal oplopen tot ca. 1 miljoen mensen! Gelukkig zijn er al bijna 1 miljoen zelfstandigen actief, anders zouden we ons pas echt zorgen moeten maken.

Opkomende markten
In sommige sectoren maken ze zich niet zo druk. De ICT industrie bijvoorbeeld denkt krapte op de arbeidsmarkt op te kunnen vangen door outsourcing. Dit houdt in dat productie wordt verplaatst naar lagelonenlanden. Op zich is dat met de komst van de digitale mogelijkheden prima te realiseren. Maar het is slechts een korte termijn actie, ofwel symptoombestrijding.

We vergeten namelijk een belangrijk aspect waarvan de eerste signalen ook al zichtbaar worden. De lagelonenlanden zullen hun prijzen gaan verhogen, omdat de vraag uit de eigen regio en de andere opkomende industrieën toeneemt. En jezelf verkopen kan je maar een keer, dus dan wel graag aan de hoogste bieder. Een relatie van mij doet zaken met China, hij constateert dat de arbeidskosten de laatste jaren al met 25% zijn gestegen en dat dit nog maar het begin is.

We moeten dus nu met alternatieven komen om de krapte die gaat komen en voor de volgende crisis gaat zorgen, op te vangen. Er is hoop want er is nog voldoende winst te behalen uit onze eigen arbeidsmarkt. Een aantal voorbeelden:

Voorkomen van Mentaal Verzuim*
Uit onderzoek blijkt dat het mentaal verzuim bij organisaties ca 40% betreft. Mentaal verzuim heeft betrekking op het onvoldoende bijdragen aan de resultaten door gebrek aan motivatie en betrokkenheid. Het gaat hier om mensen die vaak onbedoeld een geringere bijdrage leveren dan waar ze voor zijn ingehuurd. Dat kent verschillende oorzaken zoals werkdruk, stress, onprettige cultuur, pesten op de werkvloer en het moeilijk combineren van werk en privé.

Sociale innovatie
Innovatie is belangrijk om voorsprong te houden op de opkomende industrieën en daarmee aantrekkelijk te zijn voor arbeidskrachten. Maar het echte voordeel halen met innovatie ligt niet aan de technische kant maar bij de mens – sociale innovatie. Hoogleraar Henk Volberda van de Erasmus Universiteit geeft aan dat sociale innovatie 75% van het geheel uitmaakt en dat daar nog de meeste winst te behalen valt. Sociale innovatie heeft te maken met slimmer werken, anders werken, creativiteit, beter communiceren en meer met gevoel werken.

Digitale mogelijkheden benutten
Door de mogelijkheden die wij nu tot onze beschikking hebben is tijd- en plaats ongebonden werken mogelijk. Dit aspect is nog verder te kapitaliseren. Nu nog ongebruikt talent kan nog beter benut worden. Mensen met een bepaalde afstand tot de arbeidsmarkt, zoals mensen met een beperking, allochtonen, ouderen en vroegtijdige schoolverlaters. Maar vooral ook vrouwen die nu niet of voor korte tijd werken kunnen we mogelijkheden bieden om werk en privé op elkaar te laten aansluiten.

Door talentmanagement
Dit houdt in dat we niet langer de mensen aanpassen aan de baan door ze naar allerlei trainingen te sturen die ze diep in hun hart toch niet zien zitten. Maar dit betekent mensen aanspreken op hun passies en daaromheen een baan creëren. Mensen die aangesproken worden op hun talent presteren beter.

Persoonlijk Leiderschap
Mensen hebben de neiging om te luisteren naar wat hun opdrachtgever ze vraagt te doen. Dat is niet zo vreemd want dat wordt ons al met de paplepel, thuis en op school, ingegeven. Het klassikale onderwijssysteem stimuleert nog te weinig de zelfwerkzaamheid en spreekt nog te weinig de talenten van de kinderen aan. Wanneer we ‘baas’ worden over onszelf hoeven we niet langer het denken aan de ‘baas’ over te laten.

Diversiteit
Het overgrote deel van onze workforce bestaat uit blanke mannen, met de daarbij behorende cultuur. Mensen die afwijken van de norm vallen al gauw buiten de boot of voelen zich daarin niet prettig. Tijdens mijn studie deed ik bij mijn eigen werkgever een onderzoekje. Ze wilden meer vrouwen in het arbeidsproces, maar dat wilde maar niet lukken. Wat bleek: ze zochten blanke mannen. Dat was namelijk het profiel van de gewenste kandidaat. Maar er zijn nog zoveel meer vissen in de vijver, maar dan moeten we wel bereid zijn om die in onze cultuur binnen te laten.

Erfenis van de industriële revolutie
We kunnen niemand verwijten dat we werken zoals we dat doen. We doen dat namelijk al meer dan tweehonderd jaar op deze manier. Het wordt hoog tijd dat we het anders gaan aanpakken. De ideeën zijn er de mogelijkheden zijn er, nu de wil en de lef om het te doen. Alleen dan kunnen we namelijk de krapte op de arbeidsmarkt te lijf gaan.

*Mentaal verzuim is een geregistreerde term van United Sense

4 opmerkingen:

Danielle Klinkenberg zei

Nou het lijkt me, als ik dit artikel lees, dat de antwoorden er al zijn. Dat veel mensen zelfstandige worden geeft volgens mij ook aan dat er behoefte is aan een omgeving die bij een bedrijf blijkbaar afwezig is en die als zelfstandige wel gecreëerd kan worden. Zelf denk ik er ook aan om zelfstandige te worden omdat mijn ervaringen bij bedrijven behoorlijk negatief zijn. De sfeer vind ik echt heel belangrijk, ben nu eenmaal een "gevoelig" typje en dans graag naar mijn eigen pijpen in plaats van naar de ander.

Jolanda Verburg zei

Dank je Danielle voor je reactie. Zelfstandig zijn is ook niet zaligmakend hoor, vooral in tijden van recessie.
Maar de voordelen zijn er ook absoluut.
Maar het zou nog veel mooier zijn als iedereen zich als 'zelfstandige' binnen een organisatie kan ontplooien. Het is namelijk bewezen dat mensen die lekker in hun vel zitten beter presteren. Een win-win dus. Maar daarvoor moeten niet alleen organisaties veranderen ook de werkenden zelf.

Hartelijke groet,
Jolanda

Koos zei

Leuke blog Jolanda,

Eén aanvulling. Outsourcing is het uitbesteden van werk waardoor een bedrijf zich kan concentreren op waar ze echt goed in zijn. Outsourcing kan dus goed plaatsvinden naar een andere onderneming die misschien wel je buurman is.

Jij refereert in je blog vooral aan offshoring. Dat is uitbesteden waarbij je het het werk naar lage lonen landen brengt. Aan offshoring kleven een aantal aspecten die bij outsourcing niet aan de orde zijn. Je slaat één zo'n aspect precies op zijn kop maar er zijn er nog een paar.

Overigens breng je mij met je blog op een idee voor een nieuw artikel. Dank je wel en hartelijke groet,
Koos

Jolanda Verburg zei

Hallo Koos,

Dank voor je compliment.

Bedankt voor je aanvulling. Nu we toch bezig zijn om de puntjes op de i te zetten wordt de activiteit die ik beschrijf eigenlijk offshore outsoucing genoemd. Maar goed als we maar begrijpen wat er bedoeld wordt.

Wat doe je zelf?
En vanuit welke hoedanigheid ga je een artikel schrijven?
Ik ben nieuwsgierig.

Hartelijke groet,
Jolanda