Wat houdt het basisinkomen in

Na een jaar van intensief actievoeren is op 14 januari 2014 het burgerinitiatief basisinkomen afgelopen. Nog een keer op een rij wat het basisinkomen inhoudt en waarom het burgerinitiatief belangrijk is.

Wat is een basisinkomen?
Het basisinkomen is een vast maandelijks bedrag dat zonder enige voorwaarde door de overheid wordt uitgekeerd aan alle personen in de samenleving. Vandaar dat het ook wel het onvoorwaardelijk basisinkomen wordt genoemd. Het garandeert om in levensonderhoud te voorzien en deel te kunnen nemen aan de samenleving (sociale participatie). Het basisinkomen is hoog genoeg om zonder luxe van te leven.

Basisinkomen is een mensenrecht
Immers in de grondwet is vastgelegd dat de overheid de zorg heeft voor haar burgers. Artikel 20: “De bestaanszekerheid der bevolking en spreiding van welvaart zijn voorwerp van zorg der overheid.”



Onvoorwaardelijk
Dat betekent dat er niet gekeken wordt hoeveel iemand verdient of wat de gezinssamenstelling is. Men is niet verplicht om te werken. Het is net genoeg om van rond te kunnen komen. Dus iedereen die meer wil kan daarvoor werken.
Dit is ook het grote struikelblok wat altijd wordt opgeworpen. Er wordt gedacht dat niemand dan meer gaat werken. Ik ga uit van een positief mensbeeld. Iedereen is gelijk en ieder mens doet er toe. Mensen zijn altruïstisch en altijd bereid om iets voor hun gemeenschap te doen. En kijk eens hoeveel mensen onbetaald werk doen!

Terugtredende overheid
De overheid wil dat wij meer zelfredzaam worden, maar de wet- en regelgeving neemt als maar toe. Zelfs onder Rutte is de regeldruk verder gestegen. Het basisinkomen vervangt uitkeringen, subsidies en toeslagen en helpt om veel administratieve rompslomp en controle daarop te verminderen. Denk aan het tellen van de tandenborstels achter de voordeur, een onethisch actie dat inbreuk maakt op de privacy.

Controle kost menskracht en geld
Met de invoering van het basisinkomen is minder controle nodig. Denk aan de grootscheepse uitkeringsfraude in 2013 in Rotterdam[2] waar meer dan €6,5 miljoen is opgespoord. Fraude keur ik niet goed, maar wat heeft deze actie wel niet gekost? Dat kan toch anders? Met een basisinkomen voor iedereen kan de overheid verder inkrimpen met een positieve impuls voor het begrotingstekort.

Maakt de arbeidsmarkt flexibeler
De tijd dat we 40 jaar bij de zelfde baas werkten is definitie voorbij. Toch blijkt het lastig om het huidige arbeidsmarktsysteem om te vormen. Basisinkomen kan daarbij helpen. Het maakt de arbeidsmarkt flexibeler en relaxter omdat je makkelijker in deeltijd kunt gaan werken of een time-out nemen. Een meer relaxte samenleving zal ook minder beroep hoeven doen op de gezondheidszorg. Basisinkomen biedt de basis voor: “Werken omdat je het graag doet in plaats van werken omdat het moet”.

Uitkering versus basisinkomen
Een uitkering is een gunst, een basisinkomen een recht. In 2013 luidde het reclamespotje van de overheid: “Doet u vrijwilligerswerk dan kan dat gevolgen hebben voor uw uitkering”. Begin 2014 is het precies andersom, als je GEEN vrijwilligerswerk doet kan dat gevolgen hebben. Slavernij ligt hier op de loer en dat terwijl er niet voldoende werk is voor iedereen.

Geeft bestaanszekerheid aan zelfstandigen en vrije beroepen
We gaan al richting de 1 miljoen zelfstandigen. Helaas is onze arbeidsmarkt niet ingericht voor flexibel werken. Onder deze groep heerst grote armoede. Ook de vrije beroepen en kunstenaars hebben het moeilijk. Voor hen zou het een uitkomst zijn.

Doet recht aan vrouwen en vrijwilligers
Het basisinkomen is voor iedereen dus ook voor mensen zonder eigen inkomen. Het maakt mensen zelfstandiger en autonoom. Vrijwilligerswerk, zorg voor de kinderen of mantelzorg wordt op waarde geschat en derhalve beloond. Vrouw zonder inkomen worden onafhankelijker van hun partner, hierdoor zullen ook scheidingen eenvoudiger worden.

Vrijheid en creativiteit
Basisinkomen geeft mensen meer vrijheid en autonomie. Als de arbeidsmarkt relaxter wordt ontstaat veel meer ondernemerschap en creativiteit.

Arbeid wordt goedkoper
Doordat het basisinkomen een bestaanszekerheid garandeert kunnen allerlei sociale premies worden afgeschaft, dat maakt arbeid goedkoper. Dat maakt de handen aan het bed goedkoper en komt daarmee de vergrijzing tegemoet, waardoor ook de thuiszorg gespaard kan blijven zodat mensen langer zelfredzaam zijn.

Tekort aan werk
Er zijn signalen dat de hoeveelheid arbeid steeds verder afneemt, met name door de automatisering. Geen werk – dan ook geen inkomen. Met het basisinkomen wordt dat overboord gezet. Als iedereen wat minder werkt en als het totale werk beter verdeeld wordt heeft dat een enorme positieve impuls voor de samenleving.

Hoe te financieren?
Het geld is al in ons systeem aanwezig, het wordt alleen anders aangewend en eerlijker verdeeld. Liberalen zijn vaak tegen, omdat ze tegen herverdeling van inkomen zijn, maar dat is bij het basisinkomen niet aan de orde. Zelfs de grote liberalen Hayek en Milton Friedman waren voorstander, omdat het gaat om meer vrijheid van het individu en minder overheidsbemoeienis.

Basisinkomen is geen nieuw fenomeen
In 1516 sprak Thomas More er al over. In 1985 heeft het hoog op de politieke agenda gestaan, vooral vanuit de VVD, maar is toen verworpen. In de ‘jaren 90 is het nogmaals geprobeerd door Zalm en Wijers, maar vooral de PvdA lag dwars.

De vergoeding voor wat de aarde oplevert
Het succes van het basisinkomen stoelt op het uitgangspunt dat het de vergoeding is voor hetgeen de aarde ons oplevert, zoals Thomas Paine in zijn werk in 1797 "Agrarian Justice" al aangaf. Tenslotte is de aarde niet van ons maar vóór ons. Zolang we dat in ogenschouw blijven houden zal de verdeling van hetgeen de aarde ons oplevert gelijkelijk verdeeld worden over alle levende zielen op aarde.

EU Burgerinitiatief Basisinkomen
Bij voldoende handtekeningen kan het Europese Parlement er niet meer omheen en moeten ze actie ondernemen. Het burgerinitiatief basisinkomen is bedoeld om een onderzoek uit te voeren naar de haalbaarheid en de voorwaarden waaronder het kan worden ingevoerd.
Het zou heel mooi zijn als het in de hele EU wordt ingevoerd. Dat zal het vertrouwen onderling sterk verbeteren en de arbeidsmarkt eenvoudiger maken. Daarvoor dit burgerinitiatief.

Dus help mee om de wereld een beetje mooier te maken door het burgerinitiatief basisinkomen te ondersteunen.

Tekenen kon tot 14 januari 2014 op:
sign.basicincome2013.eu

Meer informatie
Bekijk dan de uitgebreide en zeer informatieve film “Grundeinkommen ein Kultureinpuls” van Daniel Häni en Enno Schmidt.