Pagina's

vrijdag 22 augustus 2014

De evolutie beinvloed ons nog steeds

Hebben wij mensen onze eigen driften en angsten in de hand of worden we nog altijd geleid door onze evolutionaire achtergrond? Welke invloed heeft onze evolutie op ons dagelijks leven? En kunnen wij dit gedrag tot voordeel aanwenden?

De mens is van nature argwanend ingesteld en staat voortdurend in de stand van alert zijn op dreigend gevaar. Dit is een overleveringsmechanisme dat nodig was om goed te kunnen anticiperen op gevaar toen ons leven nog onbeschermd en onveilig was. Helaas speelt dit evolutionaire principe ons nog altijd parten, het zet ons in een negatieve stand, vooral als we ons in een vreemde omgeving of vreemde situaties bevinden. Deze negatieve houding speelt een rol in de omgang met mensen in de naaste omgeving, zeker als ze niet uit dezelfde (etnische) groep komen.

De mens kan ook altruïstisch zijn
Ook in de samenwerking met collega’s nemen we vaak deze houding aan waardoor de samenwerking niet altijd vlekkeloos en onbekommerd verloopt. Vooral de relatie werkgever - werknemer wordt er sterk door beïnvloed, waarbij een afstandelijke houding de relatie niet ten goede komt. Dit hindert ons in het proces om medewerkers de ruimte te geven en om zelfstandig zaken op te pakken.

De natuurlijke neiging vanuit de evolutionaire ontwikkeling om op te letten of gevaar dreigt en om daar vervolgens adequaat op te anticiperen, uit zich ook door controle uit te oefenen op onze omgeving. Carsten de Dreu, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit van Amsterdam, doet onderzoek naar beslisprocessen en conflicten in groepen en adviseert dat we wat vaker uit zouden moeten gaan van het goede in de mens. In simulaties waarbij de proefpersonen werden uitgedaagd om een bepaald gedrag aan te nemen komt toch geregeld naar boven dat mensen van nature ook heel aardig en altruïstisch zijn. Dat mag wat meer benadrukt worden.


De voordelen van diversiteit
Prosociaal gedrag is de wetenschappelijke term voor wat mensen gewoon sociaal gedrag noemen zoals aardig en behulpzaam zijn, iets voor een ander over hebben of iets doen voor een ander zonder dat daar per definitie een beloning tegenover staat. Willen we niet allemaal een prettig leven leiden en aardig gevonden worden? Waarom zouden we dan blijven vasthouden aan ons evolutionaire gedrag van vluchten of vechten als we in vreemde situaties terecht komen? Daar schieten we in onze huidige samenleving niets mee op.

De wetenschap dat onze evolutionaire achtergrond ons nog altijd parten speelt kan ons juist helpen in het leerproces om ons gedrag aan te passen en om zaken los te laten, omdat het niet langer nodig is om te overleven. Door de globalisering wordt de wereld om ons heen steeds meer divers en daarmee onvoorspelbaar. De Dreu laat vanuit zijn onderzoeken zien dat het onverwachte ons uit onze comfort zone haalt maar ons daarmee ook aan het denken zet. En eenmaal uit de comfort zone ontstaat creativiteit, want we moeten actie nemen.

Ieder mens telt
Het wordt hoog tijd dat wij het goede in de mens leren herkennen en leren inzien dat ieder mens er toe doet. We kunnen geen oogkleppen opzetten en weglopen voor een multiculturele samenleving die aan het ontstaan is. Door het te ontkennen maken we het leven voor onszelf erg moeilijk maar helpen we ook niet mee om de veranderingen die de samenleving en de gehele wereld doormaakt in goede banen te leiden. Verandering is de norm. We zullen het er mee moeten doen.



Geen opmerkingen: