Het verleden herleeft

Een bepaalde nostalgie hangt in de lucht. Komt het door de crisis? Heeft het te maken met de onheilsprofetie van 2012? Is het de hype van duurzaamheid? Of ligt het ergens anders aan?

Vorige week was ik mijn kast aan het opruimen en kwam een map met recepten tegen. Mooi die kan weg, want daar had ik al jaren niet meer ingekeken. Opgeruimd staat netjes. Inmiddels heb ik zo mijn vaste scala aan recepten. Het enige wat ik op gebied van koken in de afgelopen jaren heb aangeschaft is vegetarisch koken en koken uit de moestuin. Ik kweek inmiddels ‘vergeten’ groenten en dan wil je wel weten hoe dat klaar te maken. In de receptenmap vond ik een kettingbrief waar ik dertig jaar geleden aan heb meegedaan voor het uitwisselen van recepten. Wat een ouderwets idee: kettingbrief! Hup weg ermee, niet meer van deze tijd.

Breien is weer hip
Een beetje nostalgisch is het wel. Ik kom de laatste weken steeds meer zaken tegen die vroeger heel gewoon waren. Zo is de huishoudbeurs weer een enorm succes. Een eigen moestuin is in. En haken en breien is helemaal hip. Rond de kerstdagen las ik een artikel over twee Scandinavische jongens die kerstballen breien. Ze zijn met hun retro-lifestyle inmiddels een complete hype. Je kan geen ‘vrouwen’ blog opslaan of er wordt wel over Arne & Carlos verslag gedaan. Zelfs bij Paul de Leeuw zat het ontwerpersduo op de bank.



In mijn jeugd heb ik zelf dat soort creatieve dingen ook allemaal gedaan. Mijn moeder en mijn beide grootmoeders waren daar erg handig in. Dus de appel viel niet ver van de boom. Jarenlang heb ik van alles gebreid en gehaakt en ontwierp en maakte ik mijn eigen kleding. Niet alleen de breinaalden maar ook de naaimachine was volop in gebruik. Nu klinkt het suf maar zelfs borduren vond ik geweldig. Ik kan mij niet meer voorstellen waar ik de tijd vandaan haalde.

Terug naar het verleden
Aan het eind van de jaren ’80 slaat de rationaliteit toe en neemt de consumptiemaatschappij gestaag de overhand. Daarin geen plaats meer voor de crea-gedoe van de decennia ervoor. Uiterlijk vertoon was belangrijk, maar wel voor veel geld gekocht in de winkel. Het zelf maken raakte uit. In het jachtige leven wat wij nu leiden past het ook allerminst. We moeten en willen van alles, maar we hebben steeds minder tijd.

Al een aantal jaar is de hang naar het verleden voelbaar. We beseffen dat er iets niet klopt in de huidige samenleving. Alle menselijkheid en alle gevoel is weggerationaliseerd. Vooral de PVV speelt handig in op het saamhorigheidsgevoel van de jaren ’50 toen het leven nog simpel was en er nog weinig andersdenkenden waren. Kijk naar de zorg die is zodanig uitgekleed dat elke vorm van contact beperkt is tot een noodzakelijke van tevoren vastgelegde handeling – zonder gevoel.

Terug naar de Menselijke Maat

De huidige crisis is absoluut nuttig. Steeds meer mensen denken na over waarom het zo verschrikkelijk fout heeft kunnen gaan. We waren toch zo goed bezig met creëren van welvaart? We hadden het toch zo goed voor elkaar. Waar is het allemaal gebleven? Niet vreemd om terug te kijken naar de periode van voor het neoliberalisme.

Laten we de goede dingen van toen weer oppakken. Vooral daar waar het gevoel een rol speelt. En ja dan kom je al gauw uit bij de kneuterigheid van haken en breien. Heel noodzakelijk is het om terug te gaan naar de Menselijke Maat, die zijn we volledig kwijt geraakt. Zodra we dat weten te herstellen zullen we de crisis achter ons kunnen laten.

Kettingbrief nieuwe stijl
Twee dagen na het opruimen van mijn receptenmap viel ik na het openen van mijn mailbox bijna van mijn stoel. Identiek aan de papierenversie trof ik een kettingbrief aan voor recepten maar nu digitaal. Ik kon mijn ogen niet geloven! Na dertig jaar gooi ik mijn papieren versie in de prullenbak en krijg daags daarna een digitale versie. Om mijn ongeloof met mijn man te delen heb ik de papierenversie weer uit de papierbak gevist. Die laat ik nu nog wel even liggen (hopelijk geen dertig jaar). Intussen heb ik mijn digitale versie al weer opgestuurd. Hetzelfde recept als toen is nog altijd favoriet in mijn keuken. Laten we de Menselijke Maat herstellen met als winst het gemak van het digitale tijdperk.

Tip
Heb je zin om te leren breien maar je weet niet hoe? Bekijk dan het volgende filmpje!