Compassie kan je leren

Waarom is de ene mens aardig en de ander stug? Net als ons uiterlijk verschillen mensen innerlijk ook sterk van elkaar. Geen mens is gelijk. Niet alleen aan de buitenkant kunnen we wat veranderen, maar zeker ook aan onze binnenkant. En daarvoor hoeven we vaak niet eens naar een psycholoog.

Veel van wie we zijn heeft te maken met onze achtergrond en opvoeding. Hoe we zijn opgevoed en in welke cultuur en religie en wat we hebben meegemaakt in ons leven bepaalt hoe we in het leven staan en het leven tegemoet treden. Ondanks de verschillen in onze achtergrond heeft de mens ook veel karaktereigenschappen gemeen. Zo willen we over het algemeen graag aardig gevonden worden, hebben we allemaal te kampen met bepaalde angsten en zijn we op zoeken naar zekerheid en erkenning.

Maar toch lijkt het wel of er mensen zijn die het leven makkelijker af gaan. Mensen op wie niemand boos kan worden, die door iedereen aardig gevonden worden. Mensen die compassie tonen hoe bont je het ook gemaakt hebt. Die dat van nature in zich hebben, terwijl jij daar iedere dag je stinkende best voor moet doen. Wanhoop niet, want er is hoop: compassie is te leren.

Hoe dat precies in zijn werk gaat heeft de Amerikaanse onderwijzer Harry Palmer onderzocht. Opmerkelijke conclusie van zijn onderzoek is, anders dan wat wij meestal denken, dat de mens in principe gevormd wordt door zijn gedachten en niet door zijn ervaringen. Zijn bevindingen heeft Palmer vastgelegd in cursusprogramma’s en in diverse landen zijn meerdere van zijn boeken uitgegeven. Een daarvan is getiteld: Resurfacing: Techniques for Exploring Consciousness uit 1997. Hij beschrijft hierin een eenvoudig te leren trainingsprogramma om compassie te leren.

Een belangrijke uitspraak van Harry Palmer is:
Laat wat je bent niet in de weg staan van wat je zou kunnen worden.

De basisgedachte achter de trainingen van Harry Palmer is:
Iets bereiken in het leven of bezit najagen geeft geen echte voldoening. Het tegenovergestelde doen en alles loslaten en bezit afzweren werkt ook niet.Waar het dus op neer komt is een goede balans vinden tussen de twee uitersten bij alles wat je doet. En dat spreekt mij persoonlijk nogal aan. Het gaat in het leven altijd om de balans zoeken tussen twee vermeende tegenstellingen.


Compassie kun je oefenen in 5 stappen
Overal waar mensen zijn kun je compassie oefenen. In winkels, op het werk, in de trein, op het sportveld, het zwembad of gewoon op straat. Probeer het uit op bekende en onbekende mensen. Richt je aandacht hiervoor op een persoon. Maar doe het wel discreet. Ga met je aandacht naar die persoon en zeg tegen jezelf:

Stap 1: Net als ik is deze persoon op zoek naar geluk in zijn of haar leven.

Stap 2: Net als ik probeert deze persoon lijden in zijn of haar leven te vermijden.

Stap 3: Net als ik heeft deze persoon ook verdriet, eenzaamheid en wanhoop gekend.

Stap 4: Net als ik probeert deze persoon ook zijn of haar behoeften te bevredigen.

Stap 5: Net als ik leert deze persoon ook over het leven.

Bron: Harry Palmer Resurfacing: Techniques for Exploring Consciousness en Ode nummer 49 sept 2002

Jolanda Verburg Goede vrijdag – 2 april 2010