Ik feministe? Hoe kom je erbij!

Feministe, dat krijg ik nog wel eens naar mijn hoofd geslingerd als ik weer eens fel van leer getrokken ben over de ongelijkheid van vrouwen op de werkvloer. Zie ik er uit als een vrouw zonder bh in een tuinbroek? Ben ik een BOM-moerder? Nee toch. Nou dan.

Het woord feministe heeft op mij niet een echt positieve klank. Vrouwencafés. Mannenhaatsters. Tegendraads. Aanschoppend tegen de heilige huisjes. De stereotypen en vooroordelen waar natuurlijk niets van klopt, maar toch ze zijn er. Bij deze stereotypen voel ik mij niet thuis. Zo ben ik absoluut niet. Ik hou juist ontzettend veel van mannen. Kan buitengewoon goed met ze overweg. Heb zelf jarenlang met mannen samengewerkt in vergelijkbare “mannenberoepen”. Daarnaast ben ik zelf moeder en neem ik geregeld de verzorgende taak voor mijn rekening terwijl mijn man de echte mannendingen doet.

Maar ik kan het gewoon niet voor mij houden als vrouwen een ondergeschikte rol hebben op de werkvloer. Daar moet ik gewoon wat aan doen. Het is zeker niet zo dat alleen mannen vrouwen dit aandoen, het ligt ook aan de vrouwen zelf. Vaak zijn het de hele subtiele dingen die het hem doen. Neem alleen al de ingebedde vooroordelen in de taal. Zoals de vrouwen die zichzelf naar beneden halen door te praten over hun “collegaatje”, gruwel. Of wanneer ik zelf wordt aangesproken als “directrice” van mijn eigen bedrijf, jakkes.

Ongelijke pensioenopbouw
In mijn carrière ben ik heel wat discriminatie op de werkvloer tegengekomen. Toen ik begon met werken kon ik niet zoals mijn mannelijke collega’s in het pensioenfonds. Mannen konden daar vanaf hun 25e jaar in, vrouwen pas vanaf hun 30ste. Ik kon toen niet begrijpen waarom dat zo was maar dat werd mij fijntjes uitgelegd. Vrouwen werkten over het algemeen toch maar tot hun 30ste en stopten dan met werken om zich aan hun gezin te wijden. Afijn ik heb het daar niet bij gelaten en ben in actie gekomen. Door mijn inspanning zijn de regels bij mijn toenmalige werkgever veranderd en kon ik vanaf mijn 27ste ook in het pensioenfonds. Ik heb wel twee jaar gemist.

Ongelijkheid in salaris
Ooit tijdens een salarisronde vond ik dat ik er erg weinig bij had gekregen terwijl ik al mijn targets had gehaald en een goede beoordeling had gekregen. Mijn baas was niet voor rede vatbaar. Ik sprak mijn ongenoegen daarover uit tegen een van mijn directe collega’s. Hij had wel de volle verhoging gehad, terwijl hij zeker niet betere resultaten gehaald had dan ik. Maar hij vond het normaal dat hij meer verhoging had gekregen dan ik, want tenslotte was hij hoofdkostwinner met een hypotheek op zijn schouders die een gezin, waarvan de vrouw niet werkte, moest onderhouden. Ik wist niet wat ik hoorde. Ik had mijn collega wel over het bureau willen trekken. Hem heb ik nooit meer serieus genomen.

Ongelijkheid bij sollicitaties
Deze week kreeg Prof. Dr. Naomi Ellemers, hoogleraar Sociale en Organisatiepsychologie aan de Universiteit van Leiden de KNAW Merianprijs voor vrouwen uitgereikt (foto door: Charlotte Marres). De prijs is begin dit jaar ingesteld om de zichtbaarheid van vrouwen in de wetenschap te bevorderen en de deelname van vrouwen te stimuleren. Ellemers krijgt de prijs voor haar onderzoek naar het belang van sociale identiteit in groepen en discriminatie op de arbeidsmarkt. Zij constateerde dat er veel subtiele en onbewuste discriminatie plaatsvindt tegen vrouwen. Dit komt bijvoorbeeld tot uitdrukking bij sollicitaties waarbij vrouwen met een gezin gevraagd wordt hoe zij hun werk met hun gezin denken te gaan combineren. Aan mannen worden dergelijke vragen nooit gesteld.

Ongelijke arbeidsvoorwaarden
Ik heb een aantal jaren als accountmanger met een landelijke klantengroep het hele land doorgereden van Goes tot Appingedam in een kleine erg oncomfortabele leaseauto. Als ik er aan terugdenk krijg ik weer pijn in mijn rug. Toen een collega vertrok en een wat luxere auto achterliet, vroeg ik mijn baas of ik zijn auto mocht overnemen. Mijn baas weigerde, ik moest mijn eigen leasecontract eerst uitdienen. Omdat ik het niet accepteerde ben ik met hem in discussie gegaan en uiteindelijk was zijn antwoord: dan hebben jullie twee luxe auto’s voor de deur staan, dat is toch nergens voor nodig. Hij maakte daarbij misbruik van de kennis over mijn privésituatie.

Ook mannen worden ongelijk behandeld
En zo kan ik nog wel meer voorbeelden aanreiken waarbij mannen en vrouwen op de werkvloer anders behandeld worden, om nog maar te zwijgen over het verschil in salaris dat er jarenlang geweest is. Ook mannen hebben met vooroordelen te maken. Zo hoor ik geregeld dat mannen best een dag minder willen werken, maar dat het schadelijk is voor hun carrière. En momenteel loopt er een discussie of het aantal verlofdagen voor vaders na de geboorte van een kind omhoog zou moeten. Een goede ontwikkeling!

Ben ik een feministe, omdat ik dergelijke ongelijkheid aan de orde stel? Nee hoor, beslist niet. Dat heeft met gevoel van onrecht te maken en met het feit dat ik discriminatie niet kan verdragen. Ik laat mij tenminste horen en dat is wat veel meer mensen zouden moeten doen.