Hè ja, laten we de AOW verhogen!

Mij krijg je niet heel gauw boos, want aan ruzie heb ik een hekel. Maar over onrecht kan ik mij behoorlijk opwinden. Nu bijvoorbeeld over de onzinnige discussie welke generatie moet opdraaien voor de kosten van de crisis.

Zo maakte Jan Nagel een paar dagen geleden bekend dat hij met zijn nieuw opgerichte politieke partij OokU mee gaat doen aan de Provinciale Statenverkiezing van 2 maart volgend jaar. De partij gaat zich hard maken voor pensioengerechtigden en AOW-ers. Op zich is dat niets om je druk over te maken. Nagel heeft al aan de wieg gestaan van een aantal partijen die op niets zijn uitgelopen. En er zijn in het verleden wel meer initiatieven geweest voor een politieke ouderenpartij. Waar ik mij uitermate aan erger is de toonzetting van zijn initiatief: kortzichtig en eenzijdig gericht op zijn eigen belang. Het klinkt zoals de reclameslogan: Wij van WC-eend adviseren WC-eend.

Ouderen bezorgd over financiële toekomst
Nagel heeft een onderzoek laten uitvoeren door Maurice de Hond onder negenhonderd 50-plussers. De meerderheid van de ondervraagden gaf aan bezorgd te zijn over hun financiële toekomst. Nou, nou spannend, hoor! Vraag het iedere willekeurige Nederlander van elke leeftijd en je krijgt hetzelfde antwoord. Iedereen maakt zich toch zorgen over de toekomst, we zijn nog amper opgekrabbeld uit de ergste crisis die we ooit hebben meegemaakt.

Zo wil hij de ouderen tegemoet komen met het volgende punt uit zijn programma: “Een dertiende maand voor AOW-ers!” Hou toch op. Zij hebben al keurig netjes vanaf hun 65ste AOW ontvangen. De generaties die gaan komen mogen blij zijn als er überhaupt nog een AOW is. Ik heb tot nu toe AOW-premie betaald, maar het is nog maar de vraag of de enorme vergrijzing die voor de deur staat deze ouderdomsvoorziening nog toelaat.

In plaats van een dertiende maand moet er eerder gedacht worden aan het heffen van inkomstenbelasting op de AOW, zodat de rijken in ieder geval gaan meebetalen aan de vergrijzing. Heeft u wel eens uitgerekend wat een echtpaar van de huidige generatie misloopt als ze twee jaar later pas AOW ontvangen? En dan hebben we het nog niet eens over ons pensioen.

De Algemene Ouderdomswet (AOW)
De AOW is in 1957 ingevoerd om de ouderen tegemoet te komen en de jongere generatie de gelegenheid te geven om mee te werken aan de wederopbouw in de periode na de tweede wereldoorlog. Onze grootouders hebben dus nooit AOW-premie betaald maar wel volledige AOW ontvangen. De AOW-leeftijd is toentertijd op 65 jaar gezet met de mededeling dat door demografische factoren deze leeftijd zou kunnen verschuiven, waarbij een leeftijd van 70 jaar werd genoemd, terwijl de algemene levensverwachting toen nog veel lager lag.

Nagel verzet zich tegen het verhoging van de AOW-leeftijd. Om dit te compenseren pleit hij voor geleidelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. Ook zo’n lekker punt. Veel ouderen zitten goed in de slappe was en hebben geen hypotheek meer, dus dat treft de ouderen niet.

De grote uittocht staat voor de deur

De babyboomgeneratie die nu staat te popelen om met pensioen te gaan hebben de gouden jaren meegemaakt. Ze hebben optimaal genoten van de vrijheid, hadden alle mogelijkheden om te studeren en om carrière te maken. Ze hadden vrouwen die niet werkten, dus geen dure kinderopvang nodig en de studie van de kinderen werd ook gesubsidieerd. En als de moeders al werkten dan hadden zij wel moeders die (geheel gratis) op de kinderen pasten.

Deze generatie heeft ook nog eens optimaal geprofiteerd van de waardestijging in de huizenmarkt. Goedkopen nieuwbouw waarvan de waarde als een raket omhoog schoot vanwege de woningnood en de riante voorziening van hypotheekrenteaftrek. Om nog maar te zwijgen van allerlei koopsomregelingen, arbeidsduurverkorting, VUT-regelingen en spaarloonregelingen. Allemaal belastingvoordelen en regelingen die nu zijn versoberd, afgeschaft of dreigen te worden afgeschaft.

Vermogende ouders en veertig dienstjaren
Deze generatie hadden ouders (die de oorloog hebben meegemaakt) die heel zuinig geweest zijn en in de wederopbouw ook vermogen hebben opgebouwd (meestal door waardestijging van hun woning). Ik ken heel veel mensen die via allerlei ingenieuze constructies woningen van ouders hebben gekocht en daardoor geen successierechten hebben betaald. Die mogelijkheden zijn er inmiddels ook niet meer.

Veel ouderen stammen uit de tijd van de lifetime employment en hebben veertig dienstjaren bij dezelfde baas met een bijbehorend pensioen. Kom daar vandaag de dag nog maar eens om. En als ze geen veertig jaar gewerkt hebben zijn velen met riante VUT-premies ergens rond hun 56ste vertrokken. Ik heb ook ooit VUT-premie betaald maar zal daar nooit van profiteren en zie daar geen cent van terug.

Invloedrijke doelgroep
Op zich denk ik dat we weinig te vrezen hebben van de vooringenomen plannen van Jan Nagel. Zijn politieke carrière is ronduit wispelturig. Dat geldt ook voor een aantal van zijn partijpunten evenals zijn niet onderbouwde mededeling dat hij ook wil opkomen voor kinderen. Hoe dat te rijmen valt met zijn issue omtrent de ouderen is mij volslagen onduidelijk.

Toch kan een initiatief als dat van Nagel best wel eens van invloed gaan zijn in een toekomstige politieke stroming. De babyboomgeneratie is een hele grote groep met heel veel invloed die de komende generaties kunnen maken en breken. Deze generatie heeft niet alleen een dikke vinger in de pap in het bedrijfsleven maar ook in bestuurlijk Nederland, het ‘Old Boys Netwerk’ en in de politiek. Kijk maar naar alle oudere CDA-mannen die van zich lieten horen en de laatste kabinetsonderhandelingen behoorlijk dwarszaten. Ze hebben straks heel veel armslag (middelen en gezondheid) om nog tot hoge leeftijd een vinger in de pap te kunnen houden.

Het oude denken
We hebben het hier ook over de generatie die zich nooit bekommerd heeft om het milieu. Zij zaten aan het stuur in de tijd dat de meeste uitstoot van broeikasgassen werd veroorzaakt, zonder zich af te vragen wat het met de kwaliteit van de aarde doet. De Club van Rome heeft al in de jaren ’70 tamtam gemaakt, maar deze generatie heeft willens en wetens zijn kop in het zand gestoken.

De huidige economische principes, het ‘gelddenken’, het oude werken is door deze generatie vormgegeven, dit denken laten ze niet makkelijk los. Ze hebben in de jaren ’70 kennis gemaakt met vrijheid – blijheid en geven dat niet zomaar op. Zij hebben de huidige welvaart gecreëerd maar ze mogen niet denken dat ze daardoor automatisch recht hebben op een riante oude dag, ook zij moeten hun bijdrage leveren. Al was het maar een bijdrage in de dure gezondheidszorg en verzorging (dat zou terecht zijn).

Ieder baby die nu in Nederland geboren wordt is al opgezadeld met een schuld van €160.000,- Wie moeten straks opdraaien voor de puinhopen van de klimaatverandering, de milieuverontreiniging, de pensioenen van de ouderen en de dure gezondheidszorg?