Vrouwen Vrede en Recht

Het Vredespaleis in Den Haag bestaat dit jaar 100 jaar en is wereldwijd uitgegroeid tot een tastbaar symbool van Vrede en Recht. De Oostenrijkse vredesactiviste Bertha von Suttner, heeft een belangrijke invloed gehad bij de totstandkoming van het Vredespaleis. Hoe is het na honderd jaar gesteld met de positie van vrouwen op het terrein van Vrede en Recht?

Tijdens de eerste Vredes- conferentie die in 1899 in Den Haag werd gehouden was Bertha von Suttner aanwezig als toeschouwer. Hoewel zij toen al jaren actief was in de vredesbeweging mocht zij als vrouw niet aan de officiële conferentie deelnemen. Daarom organiseerde zij een Salon voor vredesactivisten in het Kurhaus in Scheveningen. In haar voetsporen vond 21 september 2013 een Salon plaats getiteld: “Vrouwen, Vrede en Recht”, enerzijds om de stand van zaken rondom de vredesbeweging te bediscussiëren en anderzijds om een resolutie op te stellen met conclusies en actiepunten.

In 1905 werd het werk van von Suttner erkend en ontving zij als eerste vrouw de Nobelprijs voor de Vrede. Zij wordt met name geroemd om haar boek “Die Waffen nieder” uit 1889. Hierin neemt zij stelling tegen het militarisme en is pleitbezorger voor de vreedzame aanpak van conflicten. Ook is zij een fel voorstander van Europese samenwerking om oorlog in Europa uit te bannen. Nog altijd is haar gedachtegoed relevant en actueel.

Het recht van vrouwen
In honderd jaar is er zeker wat gebeurd ten aanzien van de rechtspositie van vrouwen. Mocht toentertijd Bertha von Suttner niet officieel deelnemen, thans is dat geen enkel probleem en zijn veel vrouwen actief in de vredesbeweging. Ook het vrouwenkiesrecht was nog niet ingevoerd, dat gebeurde pas in 1917. De rechtspositie van vrouwen wordt pas echt beter als in 1957 vrouwen handelingsbekwaam verklaard worden. Maar tot op de dag van vandaag is er nog een lange weg te gaan voor de gelijkheid van vrouwen ten opzichte van mannen.

Nog altijd verdienen vrouwen in vergelijkbare functies en omstandigheden minder dan mannen, terwijl ze vaak hoger opgeleid zijn. Toch weten zij hun voorsprong op dit gebied niet afdoende te benutten. Vrouwen werken ook vaker dan mannen in deeltijdbanen. Een belangrijke vooruitgang is dat het aantal vrouwen dat in eigen onderhoud kan voorzien nog sterk stijgt.

Salon in het Kurhaus

De Salon werd aangevangen door Bertha von Suttner, vertolkt door actrice Anita Poolman, die terugblikte op haar leven en alle aanwezigen een vruchtvolle Salon toewenste. Na een aantal korte inleidingen door vertegenwoordigers van de initiatiefnemende organisaties werden aan 11 ronde tafels verschillende thema’s behandeld. Ik mocht zelf een van de tafels voorzitten met het onderwerp “Onvoorwaardelijk Basisinkomen” alwaar een pittige discussie plaatsvond.

Het aantal conclusies en actiepunten is te omvangrijk om hier te vermelden. Een aantal observaties wil ik toch met u delen. Een van de tafels had tot doel het gedachtegoed van Bertha von Suttner in moderne vorm in ere te houden. Het actiepunt was zeer verrassend. Het betreft een oproep aan alle ontwikkelaars van computergames om in plaats van gewelddadige spellen games te ontwikkelen waarbij ontwapening centraal staat. Een conclusie van een andere tafel was dat sinds 9/11 het aandachtspunt van veiligheid in de wereld van landen in oorlogssituaties verschoven is naar de veiligheid van het Westen. Hierbij zijn vooral de kwetsbare groepen als vrouwen en kinderen de dupe.

Vrouwen en democratie
De conclusie van mijn eigen tafel was: het basisinkomen is een fantastisch instrument dat vooral recht doet aan vrouwen en wat de mogelijkheid biedt om van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving te komen met een flinke impuls voor een nieuwe duurzame economie. Als actiepunt riep onze tafel op om het burgerinitiatief basisinkomen te ondertekenen zodat het door de politiek serieus genomen wordt.

Jolanda, Hanneke, Gerda

De tafel waar vrouwen en democratie centraal stond kwamen tot de conclusie dat vrouwenzaken nog altijd belangrijk zijn en dat  vrouwen vooral solidair naar elkaar moeten zijn. In plaats van elkaar in de haren te vliegen is het verstandiger de energie te bundelen en in te zetten voor een veilige, solidaire, duurzame planeet.

Op naar de volgende Salon
De resolutie werd overhandigd aan Anne Lay, voorzitter van het Defensie Vrouwen Netwerk (DVN), zij verving de Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert, die zich liet verontschuldigen. Zij beloofde de deelnemers aan de Salon de conclusies en actiepunten breed onder de aandacht te brengen.

De initiatiefnemers waren zeer ingenomen met de uitkomsten van de Salon, zij gaven aan dat de Salon niet op zichzelf staat maar een vervolg gaat krijgen. We zijn benieuwd.